Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan Başbakanı Orban ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Ortak tarihî ve kültürel mirasımızın korunması noktasında Macaristan ile örnek bir iş birliğimiz mevcut” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Macaristan Başbakanlık Ofisi’ndeki Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nın ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
“İMZALADIĞIMIZ ANLAŞMALARLA İLİŞKİLERİMİZİN HUKUKİ ZEMİNİNİ GÜÇLENDİRDİK”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan Başbakanı Orban ile baş başa ve heyetler arası gerçekleşen görüşmelere, 10 maddelik bir anlaşmayla nokta koyduklarını belirterek görüşmelerin her iki ülke için hayırlara vesile olmasını diledi.
Bugünkü görüşmelerin gelecek için çok ciddi neticeler vereceğine inandığını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, stratejik iş birliğinin ilerletilebilmesi için atılabilecek adımların neler olduğunun üzerinde durduklarını belirtti.
Siyasi, askerî, güvenlik, göç, ekonomik, kültürel ve ticari alanlarda neler yapabilecekleri üzerinde durduklarına dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Eğitim, kültür, karayolu taşımacılığı, sosyal hizmetler gibi çeşitli alanlarda imzaladığımız 10 belgeyle, ilişkilerimizin hukuki zeminini güçlendirdik. 2018 yılında 2,6 milyar dolar düzeyinde gerçekleşen ticaret hacmimizi 6 milyar dolar seviyesine çıkartmak için Sayın Başbakan ile aramızda bir irade birliği var. Macaristan-Türkiye bunu gerçekleştirmeye bana göre muktedirdir” dedi.
“MACARİSTAN İLE SAVUNMA SANAYİ ALANINDA ÇEŞİTLİ PROJELERİ HAYATA GEÇİRMEKTE KARARLIYIZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk girişimcilerin Macaristan’daki faaliyet ve yatırımlarını memnuniyetle takip ettiğine vurgu yaparak Macar ve Türk iş adamlarıyla yuvarlak masa toplantısı gerçekleştireceklerini, bu toplantıda da iş adamlarının birbirleriyle dayanışma içinde ne gibi adımlar atabileceğini, üçüncü ülkelerde neler yapabileceklerini görüşeceklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Sayın Başbakan Afrika’da atılabilecek adımların üzerinde durdular. Bizim de önem atfettiğimiz bir konudur. Macar makamlarının da iş adamlarımıza gereken her türlü kolaylığı yapacağına inanıyorum. Aynı şekilde Türkiye olarak biz de Macar müteşebbislere her türlü kolaylığı sağlamakta kararlı olduğumuzu ifade etmek isterim” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan ile savunma sanayisi alanında çeşitli projeleri hayata geçirmekte kararlı olduklarını vurguladı.
“Ortak tarihî ve kültürel mirasımızın korunması noktasında Macaristan’la örnek bir iş birliğimiz mevcut” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl ekim ayında Macaristan Başbakanı Orban ile restorasyonu tamamlanan Gül Baba Türbesi’nin açılışını yaptıklarını anımsattı ve türbeyi ziyaret edenlerin sayısında önemli artış olduğunu öğrendiğini söyledi.
“AVRUPA BİRLİĞİ’NİN SON DÖNEMDE ÜLKEMİZE KARŞI İZLEDİĞİ TUTUM YAPICI OLMAKTAN UZAKTIR”
Maarif Vakfı’na ait okulun faaliyete geçebilmesi için Macaristan Hükûmeti’nin sağladığı destek dolayısıyla Macaristan Başbakanı Orban’a teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan’ın resmî müfredatını temel alan okulun Eylül 2020’de eğitim öğretim faaliyetlerine başlayacağını bildirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan’ın, Türkiye’nin Avrupa Birliği üyelik sürecine sağladığı desteğin çok kıymetli olduğunun altını çizerek, “Gerçekten Sayın Başbakanın bu konuda vermiş olduğu desteğe her zaman için müteşekkirim, bunu özellikle ifade etmek isterim. Avrupa Birliği’nin son dönemde ülkemize karşı izlediği tutum şüphesiz ki yapıcı olmaktan uzaktır. Birkaç üye ülkenin ikili meselesinin Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerini rehin almamalıdır. Birlik, bu tutumuyla esasen kendi çıkarlarına da zarar veriyor. Türkiye’nin tam üyeliğinin Birliğe katacağı değerin layıkıyla kavranması gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.
“ÜLKEMİZDE 4 MİLYON MÜLTECİ VAR”
Vişegrad Dörtlüsü ile ilişkileri daha da geliştirmeye kararlı olduklarına işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: “Görüşmelerimizde, Sayın Başbakan’a Barış Pınarı Harekâtımıza verdiği destekten dolayı şükranlarımızı ifade ettim. Özellikle şu anda ülkemizde 4 milyon mülteci var. Bunun 3 milyon 650 bini Arap, Ezidi, Keldani, Arami, 350 bini de Kürt’tür ve bunların ciddi bir sayıda özellikle Avrupa’ya göç etmesi mümkün. Fakat biz bugüne kadar aramızdaki dayanışmanın gereği olarak hep bu süreci sabırla atlattık ve şu anda yine bir Güvenli Bölge ihdası için çalışmalarımızı yapıyoruz. Güvenli Bölge ihdasıyla da atmak istediğimiz adım, bizdeki mültecilerin kendi evlerine, topraklarına dönmesini sağlamaya yöneliktir.”
“Macaristan’ın terörle mücadelemizde gösterdiği ittifak dayanışması, stratejik ortaklığımızın ne kadar kuvvetli temellere dayandığını göstermiştir” ifadesini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “NATO’da beraberiz. Bu ne demektir, bizler aynı zamanda stratejik ortağız. Stratejik ortakların terör örgütleriyle beraber olması mümkün mü? Ama maalesef bazı stratejik ortakların terör liderleriyle yapmış oldukları ne yazık ki görüşmeler, onlarla birlikte yapmış oldukları dayanışmalar var. Bunlar biz ciddi manada üzmüştür. Çünkü uluslararası teröre karşı mücadele vereceksek, o zaman uluslararası terörle mücadelede NATO üyelerinin böyle bir görüşmeyi yapması affedilebilir değildir” diye konuştu.
“TERÖRÜN VE TERÖRİSTİN İYİSİ OLMAZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin terör örgütü DEAŞ’a karşı yürüttüğü mücadelede elde ettiği başarıları dile getirerek, DEAŞ elebaşı Bağdadi’nin eşi ile 13 yakın çevresini yakaladıklarını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz DEAŞ ile mücadeleyi böyle veriyoruz ve bunu vermekte kararlıyız. Asla bundan taviz vermeyiz. Çünkü terörün ve teröristin iyisi, ‘benimki, seninki’ anlayışı olmaz. Eğer bu mücadeleyi vereceksek kararlı vereceğiz. Çünkü burada insanlığın huzuru, menfaati yatmaktadır. Şu ana kadar bunu sürdürdük. Bundan sonra da sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin dokuz yıla yaklaşan Suriye krizinde evlerini terk etmek zorunda kalan insanlar için kendi bütçesinden 40 milyar dolar harcadığına vurgu yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Birliği’nin bu insanlara yardım konusunda verdiği sözleri tutmadığı, Türkiye’nin yardımlar gelse de gelmese de varil bombalarından kaçan, Türkiye’ye sığınan insanlara her türlü desteği vermek zorunda olduğunu kaydetti.
“BARIŞ PINARI HAREKÂTI SAYESİNDE TERÖRLE MÜCADELE KARARLILIKLA SÜRÜYOR”
Barış Pınarı Harekâtı sayesinde terörle mücadelenin kararlılıkla sürdüğüne işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD ve Rusya ile varılan mutabakatlara rağmen belirlenen bölgelerden teröristlerin çıkartılamadığını, terör örgütleri DEAŞ, YPG-PYD-PKK ile mücadelenin kararlı bir şekilde sürdüğünü sözlerine ekledi.
Barış Pınarı Harekâtı sırasında terör örgütü PYD’nin cezaevlerinden çıkardığı çoğunluğu kadın ve çocuk 270 DEAŞ’lıyı tekrar cezaevlerine yerleştirdiklerine değinen Cumhurbaşkanı Erdoğan, yakalanan DEAŞ mensuplarıyla ilgili değerlendirmelerin devam ettiğini anlattı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan’ın Türk Konseyi’ne gözlemci üye olmasının ve Budapeşte’de açılan Türk Konseyi Avrupa Ofisi’nin, Orta Asya ve Kafkasya coğrafyasında iş birliğinin kuvvetlenmesine vesile olacağına inandığını belirterek, “Kısa süre önce de değerli dostumla Bakü’de bir aradaydık. Orada görüşmelerimizi yaptık, bugün de buradayız. Yani birbirimize uzak değiliz, iki saat süreyle Ankara’dan buraya geldik. Bundan sonraki süreçte de bu yakınlığımızı fiziki değil aynı zamanda gönülde taçlandırdığımızı biliyorum ve bu ifadelerimi kullanmak istiyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Orban, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını cevapladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Destek gelmezse göç etmek isteyen mültecileri Avrupa’ya doğru bırakıyor musunuz?” sorusuna, “Destek gelse de gelmese de biz bu misafirlerimize ev sahipliğini yapmaya devam edeceğiz, ancak, tabii bu da bir yere kadar. Bizde bir söz var, zira bu terazi bu kadar sıkleti çekmez. Baktık ki bu iş olmuyor, daha önce de söyledim, kapıları açmak zorunda kalırız. Kapıları açtığımız zaman zaten nereye gideceği malumdur, ama Macaristan’a uğramadan giderler, onu zaten onlar da biliyor” cevabını verdi.
“ŞARTLAR UYGUN OLURSA PATRİOT ALABİLİRİZ”
ABD’ye gerçekleştireceği görüşmeden beklentilerinin sorulması ve ABD ziyaretinde patriot ve F-35 konusunda bir adım atılmasını bekleyip beklemediği sorusu üzerine de Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Doğmamış çocuğa don biçilmez. Her şeyden önce görüşmemizde ikili ilişkilerimiz başta olmak üzere bölgesel sorunlar, bunları ele alacağız. Tabi ikili ilişkilerimizde de özellikle şu anda S-400 konusu, Patriot konusu, F-35 konusu, bunlar da tabii görüşme içerisinde yer alacak konulardır. Bunun yanında 100 milyar dolarlık bir ticari ilişki hedefimiz var, bunları tabii konuşacağız. Hangi alanlarda, hangi sektörlerde neler yapabiliriz, bunları ele alacağız. Ama hepsinden öte, terörle mücadelede bundan sonraki süreçte beraber neler yapacağız? Yani bugün Mazlum Kobani denilen adamın Bağdadi’den hiçbir farkı yok. Bağdadi ne kadar önemli bir teröristse, Mazlum Kobani de o kadar önemli bir teröristtir ve yüzlerce insanın kanına giren bir örgütün o da başındadır. Şimdi burada benim görüştüğüm terörist iyi, görüşmediğim kötü diyemeyiz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’nin uygun şartlarda patriot vermesi hâlinde bu savunma sisteminin de alınabileceğine işaret ederek, “Bu konu da Kongreden geçmesi lazım diyorlarsa Kongreden geçirsinler, bize teklifi versinler, biz de o teklif üzerinden değerlendirmemizi yapalım. Kaldı ki, bizim Amerika’ya karşı şu ana kadar herhangi bir ön kabulümüz olmamıştır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir soru üzerine, görüştüğü liderlere güvenli bölgeye ilişkin plan ve projeleri sunduğunu anımsatarak şunları kaydetti:
“Biz diyoruz ki, burada bir uluslararası donörler toplantısı yapalım ve bize belli bir destek verilsin ve bu destekle beraber, bizim millî bütçemize biz para istemiyoruz, burada Birleşmiş Milletler’in garantörlüğünde bir adım atalım, biz burada inşaatları yaparız, biliyorsunuz dünyada müteahhitlik sektöründe biz bazen iki, bazen üçüncü sırada yer alan bir ülkeyiz. Ve süratle altı yılla iki yıl arasında buralarda en azından bu projeyi pilot proje olarak hayata geçirelim ve bu insanlar kendi topraklarına, kendi evlerine dönme imkânını yakalasın ve buna biz hazırız. Görüştüğüm liderlere, hepsine elimizdeki kitapçıkları takdim ediyorum, anlatıyorum, sorularını cevaplandırıyorum ve bu şekilde de kendimizi her an hazır görüyoruz ve bunun için de altyapı çalışmalarımızı devam ettiriyoruz.”
TÜRKİYE İLE MACARİSTAN ARASINDA İMZALANAN ANLAŞMALAR
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Macaristan Başbakanı Orban, ortak basın toplantısı öncesinde, iki ülke arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) Hakkında Ortak Siyasi Bildiri’ye imza attı. Daha sonra da iki ülke arasında şu anlaşmalar imzalandı: “Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanlığı arasında Diplomatik Eğitim ile Bilgi ve Belge Değişimine İlişkin İşbirliği Mutabakat Zaptı.” “Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanlığı arasında Uzayın Barışçıl Amaçlarla Keşfi ve Kullanımı için İşbirliği Mutabakat Zaptı.” “Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı ile Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanlığı arasında Stipendium Hungaricum Burs Programı Çerçevesinde 2020 – 2022 Yılları Arasında Yürütülecek İşbirliği Hakkında Mutabakat Zaptı.” “Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Macaristan Hükûmeti arasında Yolcu ve Eşyanın Karayolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Anlaşma.” “Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Macaristan Hükûmeti arasında Kültürel İşbirliği Anlaşması.” “Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Macaristan Hükûmeti arasında Eğitim Alanında İşbirliği Anlaşması.” “Türkiye Cumhuriyeti Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Macaristan İnsan Kaynakları Bakanlığı arasında İşbirliğini Geliştirmeye Yönelik Mutabakat Zaptı.” “Türkiye Cumhuriyeti ile Macaristan arasında Posta ve E-Ticaret İlişkilerinin Güçlendirilmesi için İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı.” “Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Macaristan Millî Arşivi arasında İşbirliği Protokolü.”
