“Uluslararası Mevlid-i Nebi Sempozyumu”nun açılışında konuşan Diyanet İşleri Başkanı Erbaş, “Çocuklarımızın, hamuru İslam’la yoğrulmuş medeniyetimizin evrensel değerleriyle buluşmaları ve kendi kimlikleriyle geleceklerini inşa ederek onur ve güven içinde yaşamaları için her daim çalışmak zorundayız” dedi
Diyanet İşleri Başkanlığınca, Mevlid-i Nebi Haftası dolayısıyla online düzenlenen “Peygamberimiz ve Çocuk” temalı “Uluslararası Mevlid-i Nebi Sempozyumu”, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Erbaş’ın yaptığı açış konuşmasıyla başladı.
Diyanet İşleri Başkanlığı Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen açılış oturumunda konuşan Diyanet İşleri Başkanı Erbaş, Kovid-19 salgını nedeniyle sempozyumu online olarak yaptıklarını söyledi.
Başkan Erbaş, Hazreti Peygamberin tarihin ve insanlık ailesinin en etkin ve önemli şahsiyeti olduğunu ifade ederek, “Hazreti Peygamber ahlakî erdemlerin en güzel örneğidir. Statüsü, mesleği ne olursa olsun onun rehberliğini benimseyen herkes, Peygamberimizin hayatında, kendi hayatı için mutlaka bir karşılık bulacaktır” dedi.
Başkan Erbaş, Hazreti Peygamberin üstün ahlakı, merhameti, zekâsı, dirayeti ve güvenilirliği sayesinde gönülleri fethettiğini belirterek, “Asırlara sığmayacak değişim ve dönüşümleri birkaç sene içerisinde gerçekleştirmiş; cehalet, zulüm, isyan ve istismarlar girdabındaki bir çağı asr-ı saadete dönüştürmüştür” ifadelerini kullandı.
Hazreti Peygamberin İslam’la kurduğu asr-ı saadet çağının üzerinden geçen on dört asrın ardından bugün, dünyanın yine derin bir değerler kriziyle karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek, “Bireysel ve toplumsal bunalımlar, trajediler, zulümler ve savaşlar, yine yeryüzünün huzur ve barışına kastetmektedir. Çocuklar, kadınlar, yetimler ve kimsesizler, modern cahiliyenin bir tezahürü olarak yine ihmal, istismar ve haksızlıklara maruz kalmaktadır” şeklinde konuştu.
Başkan Erbaş, bugün dünyada milyonlarca çocuğun, şefkatten, merhametten, insaftan ve adaletten yoksun vaziyette olduğuna vurgu yaparak, “En temel hakları olan sağlık ve eğitim imkânlarından mahrum bırakılmışlardır. Açlık, susuzluk ve yoksulluğun pençesinde, savaşların ve korkunç silahların ortasında hayatta kalma mücadelesi vermektedirler” değerlendirmesinde bulundu.
“Kendi çaresizliklerini perdelemek için İslam’a saldırıyorlar”
Son 2-3 asır boyunca insanlığa umut olma iddiasıyla ortaya çıkan ideoloji, öğreti ve anlayışların, insanlığın topyekûn huzur ve esenliğini temin hususunda çaresizliğe mahkûm olduğunu dile getiren Başkan Erbaş, “Modern dünya, insanlığın içinde bulunduğu bu ahlaki, iktisadi, içtimaî yozlaşma karşısında, yorgun ve bitkin düşmüştür. Dahası, yaşanan bunalımlar karşısında belki de bazıları kendi çaresizliklerini perdelemek için zaman zaman pervasızca İslam’a saldırmaktadır. Bugün özellikle Avrupa’da ahlaktan, insaftan, hukuktan yoksun bir şekilde İslam’ın muazzez elçisine, Peygamberine seviyesiz ve çirkin bir şekilde dil uzatılmaktadır. İslam düşmanlığına dönüşen islamofobi birçok ülkede maalesef devlet politikası haline getirilmeye çalışılmaktadır. Camilerimiz ve Müslüman kardeşlerimiz, ırkçı terör guruplarının hedefi haline getirilmektedir” şeklinde konuştu.
“Ötekileştirici ve ırkçı uygulamalar, İslam’ın yükselişini engellemeye yöneliktir”
Başkan Erbaş, son zamanlarda İslam’a ve Müslümanlara yönelik artan saldırılara değinerek, şunları söyledi:
“Bugün bazı ülkelerde devlet eliyle yürütülen bu ayrımcı, ötekileştirici ve ırkçı uygulamalar, esasen doğudan batıya dünyanın her yerinde huzur ve güveni arayan insanlığın umudu olan İslam’ın Avrupa’da yükselişini engellemeye yönelik bir amaçtır. İslam ve Müslüman kelimeleriyle ilgili zihinlerde olumsuz tasvirler oluşturmaya yönelik kara propagandalarla, Avrupalıların İslam’la tanışmasının ve Peygamber Efendimizin örnekliğiyle buluşmasının önüne ciddi bir önyargı duvarı örme gayretidir. Hâlbuki İslam, dün olduğu gibi bugün de dünyanın huzur ve barışına; insanlığın varoluş ve anlam arayışına kılavuzluk edecek tek dindir. ‘Allah indinde din İslam’dır.’ Bundan başka da çare yoktur, çözüm İslam’dadır.”
Başkan Erbaş, dünyanın Hazreti Peygamberin üstün şahsiyeti ve örnek ahlakı nezdinde İslam’ın hayat veren ilkeleriyle buluşmaya bugün her zamankinden daha fazla ihtiyacı olduğunu söyledi.
“Oluşturulmaya çalışılan olumsuz imajları bertaraf etmek zorundayız”
Müminlerin İslam’a ve Müslümanlara yönelik bu saldırılar karşısında hep birlikte güçlü bir duruş ortaya koymaları gerektiğinin önemine işaret eden Başkan Erbaş, “Bunun için her platformda ve her vesileyle dünyayı, İslam’ın merhamet, adalet, hakkaniyet, güzel ahlak ilkeleriyle tanıştırmak için gayret göstermek ve oluşturulmaya çalışılan olumsuz imajları bertaraf etmek zorundayız” diye konuştu.
Başkan Erbaş, Müslümanların Hazreti Peygamberin örnekliğinde bugününü ihya, geleceğini de inşa etmesi gerektiğini ifade ederek. “Bugün bizlere düşen Nebevî değerler ekseninde bir hayat ortaya koyarak başta kendi çocuklarımız olmak üzere bütün insanlığa Peygamber Efendimizi örnek göstermektir. Yaşanabilir bir yeryüzü ve güvenli bir gelecek için nesillerimizi İslam’ın hayat veren ilkeleriyle buluşturmaktır” ifadelerini kullandı.
“Bütün insani değerler en etkili şekilde ancak aile yuvasında öğrenilebilir”
Çocukların maddi ve manevi gelişiminde, dinî ve millî değerler ekseninde yetişmesinde aile kurumunun işlevi ve etkisinin çok büyük olduğunu dile getiren Başkan Erbaş,
“Nitekim Peygamber Efendimiz, “Bir baba, çocuğuna iyi terbiyeden daha değerli bir hediye vermemiştir” buyurarak bu hususa dikkat çekmiştir. Çocuk ailenin aynasıdır. Zira sevgi, saygı, merhamet, şefkat, adalet, yardımlaşma, dayanışma, paylaşma; kısacası bütün insani değerler en etkili şekilde ancak aile yuvasında öğrenilebilir. Diğer yandan, iletişim ve etkileşim araçlarının bu denli çeşitlendiği ve yaygınlaştığı bir dönemde çocukların manevî ve ahlâkî gelişiminde sorumluluğu sadece aileye yüklemenin ve meseleyi sadece aile ile sınırlamanın, sınırlandırmanın da ciddi bir yanılgı olduğunu bilmemiz gerekmektedir” şeklinde konuştu.
“Çocukları mutsuz ve sahipsiz bir dünya nice güzellikten mahrum kalacaktır”
Başkan Erbaş, 2020 yılı Mevlid-i Nebi Haftası teması olarak “Peygamberimiz ve Çocuk” başlığını seçtiklerini aktararak, şöyle devam etti:
“Çocukların ihmal edildiği, istismara maruz kaldığı, temel haklarından mahrum edildiği bir çağ merhamet ve insanlık sınavını kaybedecektir. Çocukları mutsuz ve sahipsiz bir ev, şehir, ülke, dünya, rahmetten, bereketten ve nice güzellikten mahrum kalacaktır.
İşte bu gerçekten hareketle bizler, hem bir farkındalık oluşturmak hem de nesillerimizi nebevî yöntemle yetiştirmenin imkânlarını toplumumuzla ve tüm insanlıkla paylaşmak adına 2020 yılı Mevlid-i Nebi Haftası temamızı “Peygamberimiz ve Çocuk” olarak belirledik.”
“Kendi değerlerinin idrakinde olmayanların, başka toplumlara hayranlık duyması kaçınılmazdır”
“Kendi değerlerinin idrakinde olmayanların, başka toplumlara hayranlık duyması kaçınılmazdır” diyen Başkan Erbaş, “Çocuklarımızın, hamuru İslam’la yoğrulmuş eşsiz medeniyetimizin evrensel değerleriyle buluşmaları ve kendi kimlikleriyle geleceklerini inşa ederek onur ve güven içinde yaşamaları için her daim çalışmak ve onlara rehberlik etmek zorundayız. Bunu yaptığımızda istikbale dair umudumuz karşılık bulacak; değer ve anlam kazanacaktır” ifadelerini kullandı.
“Çocuklarımızı Hz. Peygamber’in gösterdiği temel prensipler doğrultusunda yetiştirmeliyiz”
Başkan Erbaş, Hazreti Peygamberin her konuda olduğu gibi, çocuğa yaklaşım noktasında da en güzel örnek ve rehber olduğuna vurgu yaparak, şöyle konuştu:
“O, çocuklara yönelik her türlü şiddet, baskı, öteleme ve istismarın sıradanlaştığı bir dönemde, çocukların haklarını en üst derecede savunmuş ve bu uğurda en büyük gayret ve mücadeleyi ortaya koymuştur. “Küçüklerini sevmeyen, büyüklerini saygı göstermeyen bizden değildir” buyuran sevgili Peygamberimiz, söylediklerini bizzat yaşanan bir hayata dönüştürerek bizzat göstermiştir. Bu anlamda köklü bir değişime imza atmış ve zihinlerdeki cehaleti, taassup ve yanlış algıları yıkarak kız, erkek ayrımı yapmaksızın çocuk eğitimi ve çocuklara yaklaşım konusunda adalet, merhamet ve şefkatiyle bütün dünyaya örnek olmuştur. Bu sebeple, Hz. Peygamber’in bir baba, bir eğitimci yahut bir idareci olarak çocuklara yaklaşımını, onlarla kurduğu ilişkinin şekil ve niteliklerini doğru bir şekilde tespit etmek, onun bu konuda insanlığa gösterdiği temel prensipleri kavramak ve çocuklarımızı bu doğrultuda yetiştirmek bizlerin en öncelikli vazifesi olmalıdır.”
“Bir çocuğun ilk duyması gereken hakikatin tevhit olduğunu insanlığa öğretmeye çalışmıştır”
Hazreti Peygamberin çocuklara özel bir önem verdiğini belirten Başkan Erbaş, “Hiçbir ayrım gözetmeksizin hepsine değer verip ilgi göstermiştir. Çocukların İslam ahlaklıyla yetiştirilmeleri hususunda ashabına rehberlik etmiştir. Bu anlamda, doğan her bir çocuğun kulaklarına ezan ve kametin okunmasını isteyerek bir çocuğun ilk duyması gereken hakikatin tevhit olduğunu bütün insanlığa öğretmeye çalışmıştır. Dünyaya gelen her bir çocuk için akîka kurbanı kesmesi, saçları ağırlığınca sadaka vermesi ve bu sebeple yakınlarına ziyafet vermesi, bu mümtaz nimet karşısında Allah’a şükretmenin gerekliliğini göstermeye çalışmasıdır” diye konuştu.
Başkan Erbaş, cahiliyenin çocuklara yönelik sapkın anlayışlarından kız, erkek ayrımını ortadan kaldırdığına dikkat çeken Başkan Erbaş; “ Hazreti Peygamber, ‘Şayet ben birisini üstün tutacak olsaydım kızları üstün tutardım.” diyerek ümmetini kız çocukların hakları hususunda uyarmıştır. O, öylesine güzel ve etkili bir eğitimcidir ki dokunduğu her çocuğun hayatını şekillendirmiş ve şahsiyetlerinde silinmez izler bırakmıştır” şeklinde konuştu.
“Rasulullah’ın eğitiminde egemen olan anlayış, lisan-ı hâl ve hüsn-ü tavırdır”
Başkan Erbaş, Hazreti Peygamberin çocuklarla kurduğu iletişimlerden örnekler vererek şöyle devam etti:
“Bir namaz vakti okunan ezanı taklit ederek hem ezanla hem de müezzinle alay eden çocuğu yanına çağırıp ona ezan okutarak taltif etmesi, bir çocuğun yüreğinden tutmanın en güzel numunesidir. Nitekim onun bu yaklaşımı, bir zamanlar ezanla alay eden o çocuğun Medine’de yıllarca müezzinlikle şereflenmesine vesile olmuştur.
O, sadece çocuklara değil onların değer verdiklerine de değer vermeye gayret etmiştir. Kuşu ölen çocuğun üzüntüsünü paylaşması, onun çocuklar hususunda ne denli hassasiyet taşıdığının en açık örneklerindendir.”
Hazreti Peygamberin çocukların eğitiminde yaş, cinsiyet ve kişilik özelliklerini dikkate alarak tedrici bir eğitim metodu uyguladığını anlatan Başkan Erbaş, “Onlara yapabilecekleri işlerde sorumluluklar vermiştir. Bununla ümmetine çocuk eğitiminde sorumluluk vermenin, öz güven ve sosyalleşmede etkili bir vasıta olduğu mesajını vermiştir. Bütün bu örneklerden görüldüğü üzere Rasulullah’ın eğitiminde egemen olan anlayış, lisan-ı hâl ve hüsn-ü tavırdır. O, çocukların sözlerden daha çok adımları takip ettiği gerçeğinin idrakinde bir eğitimci olarak çocukların eğitiminde örnekliğin önemine dikkat çekmiştir. Kendisi de hayatı boyunca hiçbir çocuğa kötü bir söz söylememiş, yaramazlıklarını fıtratlarının gereği olarak değerlendirerek daima hoşgörüyle yaklaşmıştır” şeklinde konuştu.
“İlişkilerimizin odağında saygı, sevgi, şefkat, merhamet gibi değerler yer almalıdır”
“Rabbimizin bizlere emanet ettiği ve sadakatimizin testine sebep kıldığı çocuklarımıza karşı sorumluluklarımızı “Ey iman edenler kendinizi ve ehlinizi yakıtı insanlar ve taşlar olan cehennem ateşinden koruyun.” ilahî fermanı mucibince yerine getirmeye mecburuz” ifadelerini kullanan Başkan Erbaş, ailelere şu tavsiyelerde bulundu:
“Neslimizi maddi ve manevi tehditlerden, tehlikelerden korumanın en büyük amaç olduğu gerçeğini bir an olsun aklımızdan çıkarmamalıyız. Evlerimizi şiddetin değil zarafetin, nefretin değil sevginin, ifsadın değil ıslahın, karanlığın değil aydınlığın, mutsuzluğun değil mutluluğun, umudun kaynağı yapmalıyız.
Bunun sebeple, çocuğa yaklaşımımızın temel referansı, Peygamberimizin örnek hayatı olmalıdır. Söz ve davranışlarımızın zeminini emanet bilinci ve sorumluluk duygusu oluşturmalıdır. İlişkilerimizin odağında saygı, sevgi, şefkat, merhamet gibi değerler yer almalıdır. Zira geleceğimizi şekillendirecek en önemli unsur olan çocuklarımızı öz değerlerimizden, tarihi ve ilmî derinliğimizden hareketle yetiştirmenin yolu nebevî yöntemi özümseyip onun örnekliğinde bir hayat yaşamaktan geçmektedir.”
Başkan Erbaş, Diyanet İşleri Başkanlığı olarak çocuklara yönelik hizmetleri önemli bir çalışma olarak gördüklerini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
“Sempozyumun, bereketli geçmesini, istifadeye medar olmasını Yüce Rabbimizden niyaz ediyorum. Tebliğ ve müzakereleriyle katkı sunacak olan değerli hocalarımıza, ilim insanlarına teşekkür ediyor, bütün katılımcılarımızı sevgi ve muhabbetlerimle selamlıyorum.”
Başkan Erbaş’ın konuşmasının ardından Din İşleri Yüksek Kurulu Üyesi Prof. Dr. İhsan Çapcıoğlu, “Akışkan Zamanlarda Çocuklarımızı Manevi Açıdan Güçlendirmenin İmkânı: Riskler ve Fırsatlar” başlıklı konferans verdi.
