Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutluk Başbakanı Rama ile düzenlediği ortak basın toplantısında, “Ticaret hacmimiz geçtiğimiz sene yüzde 68’e yakın bir artışla 853 milyon dolar seviyesine ulaştı, şimdi hedef bir milyar dolar hedefimizi yakalayarak kısa sürede buna ulaşalım istiyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ile gerçekleştirdiği baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından, basın mensuplarına açıklamalarda bulundu.
İki ülke arasında 7 anlaşmanın imzalandığını anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu anlaşmaların iki ülke için hayırlara vesile olmasını diledi.
Kendilerini muhabbetle bağrına basan Arnavut halkına ve makamlarına teşekkür eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutların misafirperverliğiyle bugün bir kez daha kendilerini evlerinde hissettiklerini söyledi.
“ARNAVUTLUK’LA YAKIN DOSTLUK VE KARDEŞLİK BAĞLARIMIZ BULUNUYOR”
Türkiye’nin Arnavutluk ile kökleri asırlara sâri yakın dostluk ve kardeşlik bağları bulunduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yaşadığımız her hadisede, karşılaştığımız her sıkıntıda iki ülke arasında bu özel münasebetlerin sağlamlığına şahitlik ediyoruz” diye konuştu.
Arnavutluk’ta 2019’da meydana gelen depremde Türk halkının Arnavutluk’un acısını yüreğinde hissettiğini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Gerçek dost çağrılmadan koşandır” inancıyla deprem haberini alır almaz hemen harekete geçtiklerini anlattı.
Türk yardım ekiplerinin yaraların süratle sarılması, sıkıntıların hafifletilmesi amacıyla çok yoğun gayret sarf ettiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Biz de yürütülen bu çalışmaları değerli dostum Sayın Edi Rama ile sık sık görüşerek yakından takip ettik. Söz verdiğimiz gibi depremde evleri yıkılanlar için Laç şehrinde yaptırdığımız deprem konutlarının teslimini bugün gerçekleştirdik. 522 konutu 13 ay gibi rekor sayılacak sürede tamamlayarak hamdolsun aramızdaki kardeşliğe verdiğimiz önemin iddialı bir şekilde neticelenmesini görmüş olduk. İnşallah bundan sonra da iyi gününde ve kötü gününde Arnavutluk’un yanında olmayı sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.
Arnavutluk’taki müşterek kültürel mirası yansıtan tarihî eserlere yürütülen yenileme çalışmaları vasıtasıyla özel önem verdiklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, kültür ve turizmin Türkiye’de tek çatı altında toplandığını, Arnavutluk’ta ise iki ayrı bakanlık olduğunu anlattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Arnavutluk’taki müşterek bu kültürel miras noktasında da bizler özellikle kurumlarımızla başta TİKA olmak üzere buralarda da destek çalışmalarımızı sürdürebiliriz” diye konuştu.
“ETHEM BEY CAMİİ SEMBOL BİR ESERDİR”
Restorasyonu TİKA tarafından tamamlanan Ethem Bey Camii’nin açılışını da yapacaklarını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ethem Bey Camii bir ibadethane olmasının yanında aynı zamanda Tiran şehrinin tarihi ve turistik dokusuna katkı sağlayan sembol bir eserdir. Yanı başındaki Osmanlı dönemine ait olan Tarihî Saat Kulesi ile birlikte Tiran’ın günümüze ulaşan en önemli kültürel miraslarından biridir” dedi.
Başbakan Edi Rama ile stratejik ortaklık seviyesindeki ilişkileri de ayrıntılı şekilde ele aldıklarını bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi mekanizmasının işler hâle getirilmesinin önemine değindiklerini kaydetti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, konsey toplantısını bu yılın ilk yarısında icra edeceklerini, bunun için Dışişleri Bakanlarının ikili görüşme suretiyle tarihi belirleyeceklerini belirtti.
“ARNAVUTLUK’TAKİ FETÖ YAPILANMASINA KARŞI DAHA SOMUT ADIMLAR ATILMASI EN SAMİMİ BEKLENTİMİZDİR”
Görüşmelerde Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile mücadeleyi de değerlendirdiklerini aktaran Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biliyorsunuz bu terör örgütü 15 Temmuz 2016’da demokrasimizi hedef alan başarısız bir darbe girişiminde bulundu. Milletimizin direnişi sayesinde boşa çıkardığımız bu terör eylemi sırasında maalesef 251 insanımızı alçakça bunlar şehit etti. Elinde masumların kanı olan bu yapının sadece Türkiye’ye değil, varlık gösterdiği her ülkeye büyük bir tehdit oluşturduğu aşikârdır. Dost ve kardeş ülke Arnavutluk’ta FETÖ’nün halen faaliyet alanı bulabilmesi, evlatlarını şehit veren milletimizi derinden yaralamaktadır. Önümüzdeki dönemde Arnavutluk’taki FETÖ yapılanmasına karşı daha somut, kararlı ve hızlı adımlar atılması en samimi beklentimizdir.”
İki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri de masaya yatırdıklarını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke ticaret hacminin geçen yıl yüzde 68’e yakın artışla 853 milyon dolar seviyesine ulaştığını, şimdi bir milyar dolar hedefini yakalayarak kısa sürede buna ulaşmak istediklerini bildirdi.
“ARNAVUTLUK’TAKİ EN BÜYÜK YATIRIMCI TÜRKİYE OLACAKTIR”
Müteahhitlik hizmetleri de özellikle katıldığında Arnavutluk’taki en büyük yatırımcının Türkiye olacağını dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “Yatırımlarımızın toplam miktarı 3,5 milyar dolardır. 600’ü aşkın firmamız yaklaşık 15 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Tabii biz bu rakamları yeterli bulmuyoruz, bunun çok daha iyi bir konuma gelmesi lazım. Arnavutluk makamlarının vereceği güçlü destekle bu sayıların daha da artacağına inanıyorum. İlişkilerimizi her alanda derinleştirmeli, bu kararlılıkla da yolumuza devam etmeliyiz diye düşünüyorum. Sözlerime son verirken özellikle hastane noktasındaki talepleri de ikili görüşmede değerli dostumdan aldım. Bu konuda Sağlık Bakanımıza da gerekli talimatı vermek suretiyle bu ihtiyacı insan unsuru noktasında inşallah gidererek orada da sağlıklı bir adımı atmakla üzerimize düşeni yapacağız.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Arnavutluk Başbakanı Rama, açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını cevapladı.
Balkanlar’da barış ve huzurun geleceği, teminatı için bizler de garanti olan ülkelerden bir tanesiyiz Balkanlar’da geçen ay yükselen tansiyon sonrası AB’nin bölgedeki güvenilirliğinin tartışılmaya başlandığı, ayrıca Brüksel merkezli bir gazetede, “AB’nin bölgede güvenilirliğini yitirdiği, Türkiye’nin ortak tarihî mirası ve farklı sebeplerle Balkan ülkeleriyle yakın ilişkiler kurduğu, AB’nin ve NATO’nun Türkiye’ye ihtiyaç duyduğu” değerlendirmesinin yer aldığı aktarılarak, “Siz AB ile ilişkilerde nasıl bir dönem bekliyorsunuz? AB’nin Türkiye’ye yönelik tutumunda bir değişiklik söz konusu olabilir mi?” sorusu üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan, AB’nin yaklaşım tarzından öte Türkiye için NATO’nun yaklaşım tarzının çok daha önemli olduğunu belirtti.
“BALKANLARDA HUZURUN TEMİNATI İÇİN GARANTÖR ÜLKELERDEN BİRİYİZ”
AB’nin henüz Türkiye’yi üye ülke olarak kabul etmediğini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Fasılların görüşülmesinden tutunuz da aç kapa meselesinde, sadece birinci fasılda geçici olarak kapama yaptılar. Bunun dışında diğerleriyle ilgili maalesef oyalama taktiği devam ediyor” dedi.
Türkiye’nin, NATO’nun şu anda onurlu, güçlü bir üyesi olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: “NATO ile ilgili atılacak adımlarda her zaman bizler üzerimize düşen görevi bugüne kadar nasıl yaptıysak, bundan sonra da yapmaya devam edeceğiz. Balkanlar’ın barışını, huzurunu çok önemsiyoruz ve Balkanlar’ın barışı, huzuru için de üzerimize düşeni bugüne kadar nasıl yaptıysak bundan sonra da yine aynı şekilde Balkanlar’da barış ve huzurun geleceği, teminatı için bizler de garantör olan ülkelerden bir tanesiyiz.”
Arnavut bir gazeteci Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Arnavutluk’a verdiğiniz destek hiçbir ülkenin verdiği destekle kıyaslanamaz. Acaba AB, sizin Arnavutluk’a verdiğiniz bu ilgiden dolayı endişelenmeli midir? Acaba sizin Arnavutluk’a yapılan bunca yatırımlar sayesinde bir kazancınız olur mu? Aldığınız bir şey var mı?” sorusunu yöneltti.
Aynı gazeteci Arnavutluk Başbakanı Rama’ya da “Bence kardeşten alınan borçların da belli bir seviyesi olması lazım. Acaba Arnavutluk-Türkiye arasındaki durum böyle mi?” diye sordu.
Soruların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle konuştu: “Öyle bir soru sordun ki, futbolda bizim ters köşe diye bir anlayış vardır. Bizi ters köşe yapmak istiyorsun galiba. Ama biz ters köşe olmayacağız. Kardeşlik hukuku farklıdır, kardeşlik hukuku içerisinde öyle destekler olur ki bu destekler kardeşliğinizin gereği olur. Ama bir de öyle bir ikili ilişki olur ki, o da borçlar hukukuna dayalı olur. Şu anda bizim bu deprem felaketinde yaşanan olay, borçlar hukukuna dayalı değil, kardeşlik hukukuna dayalıdır ve bizler de bu kardeşlik hukukuna dayalı olarak bu eserleri orada süratle inşa ettik. Aynı şekilde tarihi eserlerle ilgili olanlar da yine kardeşlik hukukuna dayalıdır ve bu kardeşlik hukukuna dayalı olarak da aynı şekilde bu tarihi eserlerin inşa ve ihyasını yapıyoruz. Buralarda herhangi bir şey aramanın anlamı yok. Zira kardeşiz. Ne zaman, nerede, ne olacak, bunun sorgulanması da yapılmaz.”
ARNAVUTLUK BAŞBAKANI RAMA: “TÜRKİYE, AB’NİN GÜVENLİĞİ İÇİN KAÇINILMAZ BİR UNSUR”
Depremden sonra ilk saniyelerden itibaren yanlarında olan ve sözünü tutan Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür eden Arnavutluk Başbakanı Rama, “Tabii ki söz Cumhurbaşkanı Erdoğan’a geldiğinde bu bir yenilik değildir, çünkü o her zaman söylediğini yapandır” dedi.
Arnavutluk Başbakanı Rama, deprem konutlarının inşa edilme sürecinde her türlü desteği verenlere de teşekkür ederek, böylece hem depremzedelerin hayatlarını değiştirdiklerini hem de Arnavutluk ile Türkiye arasındaki ilişkilerin değer ve derinliği için yeni bir anlamlı örnek oluşturduklarını söyledi.
Arnavutluk Başbakanı Rama, deprem konutlarının teslim edildiği Laç şehrinden dönerken sosyal medyada gördüğü bir yorumda, “İyi ki Müslüman değilsin, çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan ile o kadar yakın duruyorsun ki Müslüman olsaydın AB’dekiler kim bilir ne derdi?” yazıldığını aktardı.
Kendisinin bir Katolik ancak eşinin Müslüman olduğunu kaydeden Arnavutluk Başbakanı Rama, “Ancak Arnavutluk veya AB’de hiç kimsenin, iki ülke arasındaki ilişkilerinden rahatsız olmaları gerektiğine inanmıyorum. Çünkü, bu ilişki geleneksel bir ilişkidir” şeklinde konuştu.
Arnavutluk Başbakanı Rama, Türkiye’nin bölgedeki barışın tesisinde yapıcı rolünün yerinin doldurulamaz, vazgeçilmez ve yorumsuz olduğunu vurgulayarak, “Türkiye ve Cumhurbaşkanının üzerine atılan tüm gölgeler hepsi birer hayal gücüne dayalı filmdir ve gerçekte karşılık bulmayan yorumlardır” dedi.
Türkiyesiz AB’nin bugünkünden daha kötü bir durumda olabileceğini belirten Rama, “Türkiye, AB’nin güvenliği için kaçınılmaz, vazgeçilmez ve yeri doldurulamaz bir unsurdur. Ben bunu NATO’da da, Brüksel’de de, ikili görüşmelerde de ifade ettim. Bugün de açıkça söylüyorum çünkü bu bir gerçek” ifadelerini kullandı.
İMZALANAN ANLAŞMALAR
Türkiye ile Arnavutluk arasında afet ve acil durum yönetimi, medya, devlet arşivleri, kültür ve sanat, güvenlik, gençlik ve spor ile protokol alanında 7 anlaşmaya imza atıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Arnavutluk Başbakanı Rama huzurunda, ortak basın toplantısı öncesinde iki ülke arasında anlaşmalar imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti ile Arnavutluk Cumhuriyeti Hükûmeti Arasında Kolluk Eğitimi İşbirliği Mutabakat Zaptı’na İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Arnavutluk İçişleri Bakanı Bledar Çuçi imza attı.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arnavutluk Cumhuriyeti Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı Arasında Protokol Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı’nı ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Arnavutluk Cumhuriyeti Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı Bakan Yardımcısı Megi Fino imzaladı.
Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Arnavutluk Cumhuriyeti Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlığı Arasında Gençlik ve Spor Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu ile Arnavutluk Eğitim, Gençlik ve Spor Bakanı Evis Kushi tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Opera ve Bale Genel Müdürlüğü ile Arnavutluk Opera, Bale ve Folk Topluluğu Arasında İşbirliği Protokolü’nü Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Arnavutluk Cumhuriyeti Kültür Bakanı Elva Margariti imza altına aldı.
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) Başkanlığı ile Arnavutluk Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı Ulusal Sivil Koruma Kurumu arasında Afet ve Acil Durum Yönetimi Alanında Mutabakat Zaptı, AFAD Başkanı Yunus Sezer ve Arnavutluk Cumhuriyeti Savunma Bakan Yardımcısı Dallendyshe Bici tarafından imzalandı.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı ile Arnavutluk Cumhuriyeti Merkezi Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Arasındaki İşbirliği Protokolü’ne Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal ile Arnavutluk Cumhuriyeti Arşivler Genel Müdürü Dr. Ardit Bido imza attı.
Anadolu Ajansı (AA) ve Arnavutluk Telegrafik Ajansı Arasında İşbirliği Anlaşması’nı, AA Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serdar Karagöz ile Arnavutluk Telegrafik Ajansı Genel Müdürü Valbona Zhupa imzaladı.
